مرکز هیپنوتیزم کابوک | انجمن هیپنوتیزم کابوک | بنیانگذار شعبان طاووسی ،پدر هیپنوتیزم 
درباره اختلال شخصیت پارانوئید
اختلال شخصیت پارانوئید چیست؟
شخصیت عبارت است از الگوهای رفتاری مشخص و ثابت که به واسطه آن فرد دنیا، دیگران و خودش را از آن طریق درک کرده و با آن ارتباط برقرار میکند. اختلالهای شخصیت الگوهای سخت، غیرقابل انعطاف و ناسازگاری هستند که باعث ایجاد مشکل در روابط اجتماعی و کارکردهای فرد شده و باعث استرس در فرد میشوند. این الگوها بر همه جنبههای زندگی تاثیر میگذارند و با انتظارات فرهنگی دیگران بهشدت متفاوت هستند.
افرادی که اختلال شخصیت پارانوئید دارند، الگوی بلندمدت و فراگیر بی‌اعتمادی و سوءظن را به اطرافیان نشان می‌دهند. آنها تقریبا همیشه باور دارند که دیگران انگیزه‌های بد و پلید دارند و به دیگران شک دارند. آنها باور دارند که دیگران قصد فریب، صدمه و سوءاستفاده از آنها را دارند. این در حالی است که هیچ شاهدی برای باور خود ندارند. اگرچه این امر که به دیگران به چشم تردید بنگریم تا اندازه‌ای طبیعی است و برای همه اتفاق می‌افتد، ولکن افرادی که اختلال شخصیت پارانوئید دارند سوءظن‌هایشان شدیدتر است و همه حوزه‌های زندگی آنها از جمله کار و روابطشان را شامل می‌شود و تقریباً همه جا و نسبت به همه کس وجود دارد.
درباره اختلال شخصیت پارانوئید
کنار آمدن با افرادی که اختلال شخصیت پارانوئید دارند، سخت و دشوار است و آنها با ارتباطات نزدیک خود مشکل دارند. آنها سوءظن و خصومت شدید خود را با بحث و جدل‌های آشکار، شکایت و یا با سردی خصمانه و همراه با سکوت خود ابراز می‌کنند. از آنجایی که آنها همواره منتظر وقوع یک تهدید هستند، گارد آنها همیشه بسته است و بسیار مرموزانه، سرد و بدون هرگونه احساسی رفتار می‌کنند.
اگرچه در ظاهر، آنها بسیار منطقی و واقعگرا و فاقد احساس به‌نظر می‌رسند، ولکن اغلب احساسات ناپایداری از خصومت، لجاجت همراه با زخم زبان را نشان می‌دهند. رفتارهای تدافعی و همراه با سوءظن آنها باعث واکنش خصمانه دیگران می‌شود. این واکنش دیگران باعث می‌شود فردی که اختلال شخصیت پارانوئید دارد تصورش مبنی بر آنکه دیگران رفتار دوستانه و مهربانانه‌ای با او ندارند تائید شود؛ در حالیکه رفتار خود فرد علت ایجاد این واکنش شده است. این امر فرد را در دور باطلی می‌اندازد که نمی‌تواند از آن خارج شود و هر رفتاری از سوی او، باورهایش را بیشتر تائید میکند.
از آنجایی که این افراد همواره به دیگران شک دارند و به کسی اعتماد نمی‌کنند، مجبور هستند که مستقل بوده و به‌خود متکی باشند. آنها بهشدت کنترل گر هستند و نیاز دارند بر آنچه اطراف آنها می‌گذرد کنترل داشته باشند. آنها افرادی سخت، منتقد از دیگران و فاقد مهارت و توانایی همکاری با دیگران هستند و در برابر هرگونه انتقاد بهشدت حساس بوده و آن را نمی‌پذیرند.
درباره اختلال شخصیت پارانوئید
از جمله چهره‌های معروفی که اختلال شخصیت پارانوئید داشته‌اند، می‌توان به ژوزف استالین، صدام حسین و ریچارد نیکسون اشاره کرد.
برای آشنایی بیشتر با این اختلال می‌توانید کاراکتر نقش فیلم‌های زیر را مشاهده کنید:
- تئوری توطئه (۱۹۹۷) با بازی مل گیبسون
- یک دنیای بی‌نقص (falling down-1993) با بازی مایکل داگلاس
- خانه صدام (The house of Saddam-2008) با بازی ایگال نائور
نشانههای فرد مبتلا به اختلال شخصیت پارانوئید
- سوءظن بهدیگران بدون هیچ شاهدی، او باور دارد دیگران قصد فریب، سوءاستفاده و صدمه زدن به او را دارند.
- همواره بدون هیچ دلیلی ذهنشان درگیر شک درباره وفاداری و صداقت دوستان و آشنایان است.
- تمایلی ندارد چیزی از خودش بهدیگران بگوید، زیرا میترسد این اطلاعات بر علیه او استفاده شود.
- همواره احساس تحقیر یا تهدید از رفتار دیگران و یا اتفاقات خنثی و یا بیخطر میکند.
- کینه خود را هیچوقت فراموش نمیکند. آنها توان بخشیدن توهینها، صدمهها و حتی بیاعتناییها را ندارند.
- در جایی که دیگران چنین نظری ندارند، او گمان میکند که به شخصیت و یا شهرتش حمله شده است و بهشدت و با خشونت واکنش نشان می‌دهد.
- درباره پاکدامنی و وفاداری همسر و یا شریک عاطفی بدون هیچ توجیهی همواره سوءظن دارد.
- از لحاظ اجتماعی، فردی منزوی است.
- توانایی درک مشکلات خود را ندارد و خودپنداره روشنی از خود ندارد.
- نسبت به انتقاد بهشدت حساس است.
نشانههای اختلال شخصیت پارانوئید با اختلال شخصیت مرزی و اختلال شخصیت اسکیزوفرنی بسیار شبیه است و بنابراین تشخیص آنها به دقت زیادی نیاز دارد.
شیوع اختلال شخصیت پارانویا
اختلال شخصیت پارانوئید در مردان بیشتر از زنان است و تخمین زده می‌شود که ۲٫۳ تا ۴٫۴ درصد جمعیت را شامل شود. همانند سایر اختلالهای شخصیت، نشانههای اختلال شخصیت پارانوئید نیز با افزایش سن و در دهه چهارم و پنجم زندگی از شدت آنها کاسته می‌شود.
اختلال شخصیت پارانوئید مانند سایر اختلال های شخصیت تنها در بزرگسالی تشخیص داده می شود زیرا تا پیش از آن شخصیت در حال رشد و تغییر است و نشانه های شخصیت پارانوئید می تواند موقت بوجود امده باشد در حالیکه اختلال شخصیت پارانوئید الگویی فراگیر و بلند مدت است. در صورتی که در کودکی و نوجوانی تشخیص اختلال شخصیت پارانوئید گذاشته شود نشانه ها حداقل باید یکسال در فرد حضور داشته باشد.
درباره اختلال شخصیت پارانوئید
سبب‌شناسی اختلال شخصیت پارانویا
علم روانشناسی امروزه نمی‌داند چه چیز عامل ایجاد اختلال شخصیت پارانوئید است، اگرچه تئوری‌های مختلفی در این زمینه وجود دارد. اکثر محققین ترکیبی از دلایل
- زیستی (ژن‌ها و ارث)
- روانی (خلق و خو و شخصیت فرد که به‌واسطه محیط و مهارت‌های آموخته شده ایجاد می‌شود)
- اجتماعی (نحوه ارتباط با خانواده و دوستان در کودکی)
را در این اختلال موثر می‌دانند و هیچ تک‌عاملی را به‌تنهایی دلیل شکل‌گیری این اختلال نمی‌دانند.
درمان اختلال شخصیت پارانوئید
افرادی که اختلال شخصیت پارانوئید دارند، همانند سایر اختلالهای شخصیت تمایلی برای درمان ندارند و تا زمانی که اجبارهای بیرونی آنها را وادار نکند و یا زندگی آنها بهشدت تحت‌تاثیر قرار نگیرد، انگیزه‌ای برای درمان از خود نشان نمی‌دهند. درمان اختلال شخصیت اجتنابی مستلزم درمانگری است که در درمان اختلالهای شخصیت مهارت و تجربه دارد.
مانند سایر اختلالهای شخصیت، دارو درمانی مناسب اختلال شخصیت پارانوئید نیست و مراجع باید روان‌درمانی شود، اگرچه برای اختلالهای همراه آنها داروهای ضدافسردگی و اضطراب می‌تواند تجویز شود.
مراجع در جلسات روان‌درمانی نیز الگوی شک و سوءظن را همراه خود می‌آورد و به درمانگر و نیت‌های او نیز مشکوک است. گاهی ممکن است حتی شک داشته باشد که همسرش با درمانگر رابطه دارد و به‌همین خاطر به درمانگر و انگیزه او مشکوک است. بنابراین، مهمترین وظیفه درمانگر، ایجاد یک رابطه مبتنی بر اعتماد با مراجع است؛ زیرا تنها پس از آن است که درمان ادامه می‌یابد.
در رابطه با اهداف درمان می‌توان به آموزش چگونگی ارتباط با دیگران در موقعیت‌های اجتماعی و کمک به کاهش افکار پارانویایی اشاره کرد. لازم به‌ذکر است که اختلال شخصیت پارانوئید درمان نمی‌شود، ولکن در صورتی که فرد برای درمان انگیزه داشته باشد می‌توان نشانههای آن را کنترل کرد.
